آهن قراضه یا ضایعات آهن و ضایعات فولادی غیر قابل مصرف است و میتوان آن را بازیافت کرد. قراضه آهن یکی از منابع تامین فلزات است.

آهن قراضه، اضافات به‌ دردنخور و قابل بازیافت محصولات غیر قابل استفاده است؛ محصولاتی که در صنایع ساختمانی، خودروسازی، کارخانه، ساختمان‌ سازی یا مانند آن ایجاد شده باشند.

قراضه به‌ عنوان یکی از اصلی‌ ترین منابع تامین فلزات در صنایع مختلف است.

انواع آهن قراضه

آهن قراضه در صنعت آهن آلات انواع متنوعی دارد. به دلیل تنوع بالای محصولات فولادی،دسته بندی های مختلفی دارد. درجه‌ بندی قراضه، انواع قراضه را از لحاظ خالص بودن آهن موجود در آن مشخص می‌ کند. چگونگی درجه‌ بندی آهن قراضه توسط کارخانجات فولاد تعیین می‌ شود.

از این رو، قطعات ضایعاتی در درجه بندی قراضه به دسته‌های مختلفی تقسیم می شود که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم.

درجه سوپر ویژه

این نوع از قراضه آهن شامل قراضه هایی مانند آهن آلات ساختمان مثل میلگرد و تیرآهن و غیره میشود و اهمیت و ارزش بالایی نسبت به بقیه ی انواع قراضه ها می شود.

درجه ویژه

منظور از قراضه درجه ویژه، ورق روغنی و ورق سیاه و فاقد زنگ زدگی، قالب بتن، سر تیر آهن، تکه نبشی، تکه ناودانی و غیره می باشد.

درجه یک

قراضه هایی مانند میلگرد کلافی، قوطی و پروفیل ، سر و ته آبگرمکن، انواع لوازم موتوری سبک و سنگین، شاسی هستند.

در قراضه های درجه یک حداقل میزان آهن ۹۷ درصد می باشد و سه درجه باقی را فسفر و گوگرد هر یک نیم درصد، مس، کرم و نیکل هر یک ۲۰/۰ درصد، مولیبدن ۱/۰ درصد، عناصر مس، نیکل، مولیبدن، کرم در مجموع ۳۵/۰ و سرب و روی و قلع هر یک ۰۳/۰ درصد تشکیل می دهند.

 درجه دو

این قراضه های در مقایسه با قراضه های درجه یک، به میزان ۳ در صد کمتر آهن دارند. یعنی حداقل میزان آهن در این قراضه های ۹۴ درصد می باشد. که شش درصد باقی را سایر عناصر و فلزات تشکیل می دهد. به قراضه هایی مانند ضایعات درب و پنجره آهنی مستعمل ، تنه دو چرخه و موتور سیکلت، انواع توری ازجمله قراضه‌های درجه‌ دو محسوب می‌شوند.

درجه سه

قراضه های درجه سه، بخش دیگری از قراضه های آهن می باشند، که در مقایسه با انواع دیگر در درجه بندی قراضه مشخص می شود. حداقل میزان آهن در این قراضه ها ۹۲ درصد می باشد، که نسبت به قراضه های درجه یک و دو کمتر است. ۸درصد عناصر باقی مانده را سایر عناصر مانند فسفر، مس، نیکل، سرب، روی و غیره تشکیل می دهد. ورق گالوانیزه مستعمل و رنگ خورده، حلب بهداشتی فله، منبع اگزوز ماشین و شلنگ‌های فشارقوی سوخته ازجمله قراضه درجه سه به شمار می‌روند.

خرپاها سازه های فلزی مثلثی شکلی هستند که در ساخت سازه های مختلف کاربرد فراوانی دارند. اعضای قاب سازه ها وزن اعمال خارجی را تحمل می کنند و در معرض نیروهای محوری اصلی قرار دارند. خرپاها انواع مختلفی دارند که شامل خرپاهای تخت و ساده و خرپاهای فضایی می شود. در خرپاهای مسطح و ساده بار خارجی به اعضا در یک سطح وارد می شود اما در خرپاهای فضایی اعضا در سه بعد فضا جهت گیری می کنند.

خرپا چیست؟

اعضای سازه فولادی در معرض نیروهای محوری هستند و معمولاً کارایی بیشتری نسبت به اعضای انعطاف پذیر دارند. زیرا سطح مقطع آنها تقریباً یکنواخت است. خرپاها از اعضای مختلفی تشکیل شده اند که دارای یک محور اصلی هستند و معمولاً برای ایجاد مقاومت در برابر بارهای خارجی استفاده می شوند. همچنین اغلب برای پوشش دهانه های بزرگ استفاده می شود. همانطور که می دانید سیستم های خرپایی نسبت به سایر سیستم ها مصالح نسبتاً کمتری مصرف می کنند و برای ساخت آنها به نیروی کار کمتری نیاز است، بنابراین خرپاها در زمینه سازه های فضایی ساختمانی کاملا مناسب و کارآمد هستند.

خرپا در مناطق مختلف از جمله سقف ساختمان های صنعتی یک طبقه، سقف های بلند و سقف ساختمان های چند طبقه کاربرد دارد. از خرپاها در مقاطع ذکر شده با هدف ایجاد مقاومت در برابر بارهای ثقلی استفاده می شود. ناگفته نماند که از خرپاها در قسمت های دیگر با هدف ایجاد مقاومت در برابر بارهای جانبی و ایجاد پایداری جانبی استفاده می شود. این قسمت ها شامل ساختمان ها، دیوارهای چند طبقه، تیرهای بلند افقی ساختمان های صنعتی می باشد.

معمولاً خرپاها عمل شاه را در انتقال بار سنگین از دهانه بزرگتر انجام می دهند که به آن توری نیز می گویند. همچنین تسمه های توری معمولاً طبیعی تر و سبک تر از تسمه های معمولی هستند و به همین دلیل کاملاً اقتصادی و مقرون به صرفه هستند. این شبکه ها به عنوان سیستم پشتیبانی از کف در ساختمان های چند طبقه استفاده می شود. با این کار می توان به راحتی و بدون افزایش عمق سقف، عمق تمام دهانه های مشبک را در خرپاها تنظیم کرد.

معمولاً از خرپاهای فولادی در ساختمان ها و پل ها نیز استفاده می شود. همانطور که می دانید در قسمت های بالایی این مقاله جزئیات خرپاهای سازه های فلزی ارائه شد. در ادامه رفتار و طراحی خرپاهای کامپوزیت فولاد و بتن مورد بررسی قرار می گیرد.

مزایا و معایب خرپا

> یکی از مزیت های روش خرپایی مناسب بودن آن برای اکثر سازه ها در مناطق شهری است.
> اجرای خرپا در هر شرایطی بسیار انعطاف پذیر است.
> خرپاها قابل استفاده مجدد هستند.
> اجرای خرپا ساده است و نیازی به دستگاه تخصصی ندارد.
> قابل استفاده برای مسافت های طولانی
> القای بارهای داخلی اعضا به صورت محوری (در جهت عضو)، فشار یا کشش و کمترین میزان استفاده از مصالح

معایب روش خرپایی
> اجرای خرپا نسبت به روش های پیشرفته تر زمان نسبتاً طولانی تری دارد.
> سازه خرپایی از نظر طراحی بزرگ است و فضای زیادی را اشغال می کند.
> هزینه های نگهداری خرپا بالاست. زیرا از اعضای زیادی تشکیل شده است.
> خرپا وزن زیادی به ساختمان اضافه می کند.

ورق‌های فلزی به طور کلی از نورد سرد یا نورد گرم تولید می‌شوند. تولیدکنندگان فولاد، بر اساس نیاز و کاربرد این ورق‌ها تغییراتی در ظاهرشان ایجاد می‌کنند. از جمله ورق‌های همراه با تغییر، ورقی فلزی است که با حفره‌های بسیار زیاد روی سطح، به بازار عرضه می‌شود؛ این ورق که اصطلاحاً «ورق پانچ» نامیده می‌شود، کاربردها، انواع و ویژگی‌های منحصر به فردی دارد. 

ورق پانچ چیست؟

ورق پانچ نوعی ورق فلزی است که با سوراخ های زیادی روی سطح تولید و عرضه می شود. ورق های پانچ شده معمولاً به صورت دستی یا با دستگاه های CNC پانچ می شوند. نکته اینجاست که ورق پانچ شده از ورق های فلزی معمولی تولید می شود و پس از نورد در مراحل پانچ می شود. منافذ روی سطح این ورق به شکل مربع، دایره، ستاره و لوزی است. البته مدل توری دایره ای ورق پانچ کاربرد بیشتری دارد.

ورق پانچ چه ویژگی‌هایی دارد؟

سطح بالایی ورق پانچ کاملا ضد لغزش بوده و در برابر انواع خوردگی و اکسید آهن از استحکام خوبی برخوردار است. از دیگر ویژگی های این ورق می توان به موارد زیر اشاره کرد:

استحکام بی نظیر در برابر انواع ضربه و دمای بالا
فرآیند فیلتر و تصفیه کاملاً اصولی و مطلوب است
کنترل انواع ارتعاش و رسانایی مناسب صدا

ورق پانچ چه کاربردهایی دارد؟

ورق پانچ شده به دلیل ظاهر منحصربفرد خود کاربردهای خاصی دارد. رایج ترین کاربردهای ورق فولادی پانچ شده به شرح زیر است:

تولید انواع پارتیشن، سقف کاذب، سایبان و روکش بالایی آسانسور
در شهرسازی و زیباسازی شهر، تولید انواع نیمکت پارک، سطل زباله و دیوارهای مربوط به آژانس یا ایستگاه اتوبوس.
ساخت انواع ماشین آلات و ماشین آلات صنعتی و نیمه صنعتی
ساخت انواع سانتریفیوژ و فیلتر و دستگاه تصفیه گاز
تولید انواع تجهیزات مرتبط با صنایع غذایی مانند ساخت ماشین آلات خشک کن حبوبات، سبزیجات و دستگاه دانه بندی.

در نورد گرم، فلز از بین دو غلتک که فاصله آنها کمی کمتر از ضخامت فلز ورودی است عبور داده می شود و در جهت مخالف می چرخند. غلتک و فلز فلز را به جلو می راند و طول آن را افزایش و ضخامت آن را کاهش می دهد.

میزان کاهش ضخامت در هنگام نورد بستگی به میزان اصطکاک بین غلتک و سطح فلز دارد، به طوری که برای تغییر شکل زیاد، غلتک ها به جای جابجایی مواد روی آن می لغزند.

دمای نورد گرم

در نورد گرم کنترل دما اهمیت دارد، برای این منظور بهتر است دمای فلز به طور یکنواخت تا مقدار مشخصی افزایش یابد. فرآیند نورد نیاز به گرم نگه داشتن قطعه در دمای معین برای مدت طولانی دارد. اگر دمای قطعه یکنواخت نباشد، تغییر شکل ایجاد شده نیز غیر یکنواخت است. به عنوان مثال، اگر قطعه به اندازه کافی و یکنواخت گرم نشده باشد، سطوح بیرونی گرمتر از آنها به سطوح داخلی که سردتر و قوی تر هستند، نورد می شوند و اگر فلز پس از گرم شدن قطعه یا بین دو رول سرد شود، سطوح سرد شده مقاومت می کنند. تغییر شکل.

بنابراین هنگام تغییر شکل در قسمت داخلی که گرمتر و ضعیف تر است، احتمال ایجاد ترک یا شکستگی سطحی در قطعه وجود دارد.

در کارخانه هایی که تولید زیادی دارند معمولا از محصولات ریخته گری استفاده می کنند. پس از عملیات ریخته‌گری، خنک‌کاری به گونه‌ای کنترل می‌شود که می‌توانند محصول را بدون گرم کردن مجدد و جابجایی داخل دستگاه نورد گرم قرار دهند.

برای گرمایش برای تولیدات کوچکتر یا عملیات ثانویه، دمای مواد خام (شمش، بیلت یا دال) معمولاً دمای اتاق است. برای گرم کردن این قطعات تا دمای مناسب می توان آنها را در کوره های نفت سوز یا گاز سوز گرم کرد.

برای فولادهای کربنی ساده و فولادهای کم آلیاژ، حرارت معمولاً در حدود 1200 درجه سانتیگراد (2200 درجه فارنهایت) است. برای میلگردهای با قطر کوچک می توان از کوره های القایی برای گرمایش استفاده کرد.

نورد گرم معمولاً در حدود 50 تا 100 درجه سانتیگراد (100 تا 200 درجه فارنهایت) بالاتر از دمای تبلور مجدد متوقف می شود. پایان دادن به فرآیند نورد در این دمای نهایی از سخت شدن کرنشی مواد جلوگیری می کند و دانه های ریز و یکنواختی ایجاد می کند. قبل از تغییر شکل اضافی، لازم است قطعه دوباره گرم شود تا به شرایط مناسب برای نورد برسد.

مزایا و معایب نورد گرم

مزایا و معایب نورد گرم عبارت است از
1. به نیروی کمتری در طی فرآیند نسبت به نورد سرد احتیاج است
2. تجهیزات و دستگاههای کمتری برای نورد گرم مورد نیاز است
3. کرنش سختی کمتری در طی فرایند روی قطعه انجام می شود .
4. قطعه ی فلزی تولید شده دارای استحکام کمتری نسبت به محصولات تولید نورد سرد است
5. نورد گرم برای شمش های بزرگ مناسب است

اجزای کارخانجات نورد گرم

اجزای اصلی لازم برای یک کارخانه نورد به ترتیب زیر می باشد :
1. کوره پیش گرم : این کوره وظیفه گرم کردن قطعه تا دمای لازم برای نورد را دارد . برای کوره باید سیستمی طراحی شود که شمشالها داخل کوره حرکت کرده و از اول کوره وارد شده و تا زمان رسیدن به آخر کوره شمشالها به دمای لازم رسیده باشند .
2. اجکتور: این وسیله وظیفه خارج کردن شمشالهای که به دمای لازم برای نورد ریده اند را دارد .
3. پوسته زدا : این وسیله وظیفه برداشتن پوستهای ایجاد شده ناشی از ریخته گری و کرم کاری مجدد را به روشهای مختلف دارد .
4. استند نورد : این وسیله برای نورد کردن شمشال یا کم کردن ضخامت قطعه را دارد که با استفاده از غلتکهای افقی این کار را انجام می دهد .
5. استد اجر : این وسیله برای ایجاد ابعادب نسبتا دقیق از نظر عرضی و یکنواخت سازی کنارهای ورق و … کاربرد دارد که با غلتکهای عمودی این وظیفه را انجام می دهد .
6. دستگاه های ضخامت سنج : این دستگاه وظیفه اندازه گیری ضخامت ورق تولید شده را دارد.
7. تاب گیر : این وسیله برای تابگیری ورق بعد از تولید به کار میرود که این وظیفه را با چندین غلتک کوچک انجام می دهد .
8. خط خنک کاری : این خط وظیفه خنک کاری ورق تولید شده را دارد که طبق شرایط محلی طراحی می شود .
9. قیچی : وظیفه برش سر و انتهای ورق و همچنین سایز کردن ورق را دارد .
10. دستگاه بسته بند : این دستگاه وظیفه وزن ورق و بسته بندی ورق تولید شده را به صورت اتوماتیک دارد

یکی از روش های تولید محصولات فولادی نورد سرد می باشد. این مرحله در دمای اتاق و بسیار کمتر از دمای نورد گرم انجام می شود. بنابراین به آن عملیات نورد سرد می گویند. ورق های تولید شده توسط فرآیند گرم در نورد سرد کشیده و نازک می شوند. در عملیات نورد سرد، ورق های نازکی برای ساختن پروفیل هایی مانند ناودانی، سپر و غیره تولید می شود. یکی از مزایای این فرآیند دقت ابعادی بالا است.

فرآیند نورد سرد

محصولات پس از تولید به روش نورد گرم وارد مرحله پردازش نورد سرد می شوند. به این ترتیب فولاد پس از نورد گرم تا دمای اتاق خنک می شود. سپس غلتک های نورد سرد دوباره با دمای کمتر از دمای تبلور از آنها عبور می کنند تا ورق ها نازک تر شوند. این فرآیند ورق ها را از نظر شکل پذیری سخت تر می کند. بنابراین با عملیات آنیلینگ، پلاستیسیته و انعطاف پذیری ورق ها افزایش می یابد.

ماشین های نورد سرد معمولا دارای ضخامت سنج هایی هستند که فولاد را هنگام خروج از غلتک ها بررسی می کند. ماشین های چند مرحله ای دارای سه تا شش جفت غلتک در یک سری هستند تا ضخامت را کاهش دهند تا به محصول نهایی برسند.

محصول فولادی در هر مرحله نسبت به مرحله قبل تغییر شکل می دهد. در نهایت با استفاده از ورق آهن تولیدی پروفیل های مختلفی ساخته می شود. لازم به ذکر است که ورق های روغنی نوعی از مراحل تولید عملیات نورد سرد می باشد.

مزایای نورد سرد

مزایای محصولات نورد سرد نسبت به نورد گرم:

محصولات با ابعاد دقیق تولید می شوند.
محصول تولید شده با این روش دارای مقاومت و انعطاف پذیری بالایی است.
ورق سرد قابلیت شکل دهی بالایی دارد.
محصول نهایی تولید شده با این روش استحکام بالاتری دارد.
سختی محصولات تولید شده با این روش 20 درصد بهبود می یابد.

قوطی آهنی را در زبان انگلیسی باکس یا لوله مربع فولادی می گویند و ابعاد آن عموماً حداقل 1 سانتی متر در 1 سانتی متر و حداکثر 50 در 50 سانتی متر است. کاربردی ترین اندازه برای قوطی ها 2*2 سانتی متر یا 20 میلی متر در 20 میلی متر است. به همین علت قیمت قوطی 2*2 بر قیمت کل پروژه اثرگذار خواهد بود.

انواع قوطی 2 در 2

قوطی صنعتی:
پروفیل سنگین یا قوطی صنعتی یکی از مقاطع فولادی مهم در صنعت ساختمان است. انواع قوطی های صنعتی در بازار موجود است و این محصول در ساخت قطعات خاص کاربرد فراوانی دارد. قوطی های صنعتی با توجه به نوع کاربرد خود به دو نوع صنعتی و ساختمانی تقسیم می شوند. وزن کم و استقامت بالا از مزایایی است که می توان برای قوطی های صنعتی در نظر گرفت.
قوطی های صنعتی مربع و مستطیل در مقاطع کوچک به عنوان نرده فلزی در و پنجره و اطراف پله ها استفاده می شود. در مقاطع بزرگتر از این محصول در ساخت اسکلت فلزی ساختمان و ساخت شاسی تانکرهای نفتکش و تریلر استفاده می شود.
قوطی های صنعتی نقش مهمی در صنعت ساختمان دارند به همین دلیل تغییرات قیمتی این محصول می تواند تاثیر زیادی بر بازار مسکن و خودرو داشته باشد. کیفیت پروفیل، ابعاد قوطی، تغییرات نرخ ارز و شرکت سازنده از عوامل مهمی هستند که در کاهش یا افزایش قیمت قوطی صنعتی موثر هستند.

قوطی مبلی:
قوطی مبلی یا پروفیل قوطی سبک یکی از مهم ترین دسته پروفیل هایی است که با ورق های روغنی (نورد سرد) با ضخامت کمتر از 2 میلی متر ساخته می شود. قیمت در نظر گرفته شده برای این محصول به ازای هر واحد وزن جعبه مبل می باشد. سایز باکس مبل در ابعاد و ضخامت های مختلف می باشد و قیمت آن با توجه به موارد مختلف تعیین می شود.
از بارزترین ویژگی های این محصول می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. دارای قطر و ضخامت مناسب (این محصول فولادی در صنایعی که نیاز به ضخامت پروفیل کمتری دارند استفاده می شود.)
2. جوش پذیری و شکل پذیری عالی
3. کیفیت سطح عالی
4. قابلیت آبکاری
5. تنوع ابعادی
قوطی مبلی در بین محصولات فولادی معروف به پروفیل جایگاه ویژه ای دارد. این محصول به دلیل وزن سبک، ضخامت کم، ظاهر براق و سطح یکپارچه، طرفداران خاصی در بین مصرف کنندگان بخش فولادی دارد.

قوطی 2 در 2 چه کاربردهایی دارد؟

قوطی ها تقریبا در همه جا استفاده می شوند که در ادامه به معرفی تعداد محدودی از آنها می پردازیم.

در و پنجره
اسکلت ساختمان
قطعات خودرو
ساخت تریلر و شاسی تانکر
پایه میز و صندلی
پوشش سقف سوله
تولید تجهیزات پزشکی